13-ഉം 14-ഉം നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ദരിദ്രരെ സേവിക്കുകയും യുദ്ധം ഒഴിവാക്കാൻ തൻ്റെ രാജ്യത്തെ സഹായിക്കുകയും ചെയ്ത പോർച്ചുഗലിലെ വിശുദ്ധ എലിസബത്ത് രാജ്ഞിയുടെ തിരുനാൾ ജൂലൈ 4 ന് കത്തോലിക്കാ സഭ ആഘോഷിക്കുന്നു.
1271-ൽ അരഗോണിലെ രാജാവായ പെഡ്രോ മൂന്നാമൻ്റെയും ഭാര്യ കോൺസ്റ്റാൻ്റിയയുടെയും മകളായി വിശുദ്ധ എലിസബത്ത് ജനിച്ചു. തൻ്റെ ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ, ഉപവാസം, പതിവ് പ്രാർത്ഥന, ജീവിതത്തിൻ്റെ ഗൗരവബോധം എന്നിവയിലൂടെ എലിസബത്ത് ദൈവത്തോടുള്ള ശ്രദ്ധേയമായ ഭക്തി പ്രകടിപ്പിച്ചു. വളരെ ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ, അവൾ പോർച്ചുഗലിലെ രാജാവായ ദിനിസിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു, അത് അവളുടെ വിശ്വാസത്തെയും ക്ഷമയെയും പരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരു വിവാഹമായിരുന്നു.
ദിനിസ് രാജാവ് തൻ്റെ രാജ്യത്തോട് വിശ്വസ്തതയോടെ അർപ്പിതനായിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഉത്സാഹം കാരണം “തൊഴിലാളി രാജാവ്” എന്നറിയപ്പെടുന്നു. നിർഭാഗ്യവശാൽ, തൻ്റെ ഭാര്യയോട് അതേ വിശ്വസ്തത പുലർത്തുന്നതിൽ അദ്ദേഹം പൊതുവെ പരാജയപ്പെട്ടു, എന്നിരുന്നാലും മരണത്തിന് മുമ്പ് വർഷങ്ങളോളം അവിശ്വസ്തതയിൽ പശ്ചാത്തപിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. ദിനിസിനും എലിസബത്തിനും രണ്ട് കുട്ടികളുണ്ടായിരുന്നു, എന്നാൽ രാജാവിന് മറ്റ് സ്ത്രീകളോടൊപ്പം ഏഴ് കുട്ടികൾ കൂടി ജനിച്ചു.
രാജാവിൻ്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ പല അംഗങ്ങളും വിവിധ തരത്തിലുള്ള അധാർമ്മികത സ്വീകരിക്കുകയോ സ്വീകരിക്കുകയോ ചെയ്തു, ഈ ദുശ്ശീലങ്ങളിൽ വീഴുന്നത് യുവ രാജ്ഞിക്ക് എളുപ്പമായിരുന്നു. എന്നാൽ എലിസബത്ത് എളിമയോടെയും ജീവകാരുണ്യ മനോഭാവത്തോടെയും ദൈവേഷ്ടം ചെയ്യുന്നതിൽ തുടർന്നു. സ്വന്തം സംതൃപ്തിക്കായി രാജ്ഞി എന്ന പദവി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുപകരം, ഭൂമിയിലെ ക്രിസ്തുവിൻ്റെ ഭരണം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകാൻ അവൾ ശ്രമിച്ചു.
ഹംഗറിയിലെ മുത്തശ്ശി എലിസബത്തിനെയും പോലെ, പോർച്ചുഗലിലെ എലിസബത്തും ദരിദ്രരുടെയും രോഗികളുടെയും അർപ്പണബോധമുള്ള രക്ഷാധികാരിയും വ്യക്തിപരമായ സുഹൃത്തും ആയിരുന്നു. കുഷ്ഠരോഗികളെ രഹസ്യമായി ക്ഷണിക്കുകയും അവരെ കുളിപ്പിക്കുകയും വസ്ത്രം ധരിക്കുകയും ചെയ്യുമായിരുന്നു.
എലിസബത്തിൻ്റെ സുവിശേഷത്തോടുള്ള പ്രതിബദ്ധത രണ്ടുതവണ രാജ്യത്തിൽ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം തടയാൻ ഇടപെട്ടപ്പോൾ പ്രകടമായി. ദിനിസിൻ്റെയും എലിസബത്തിൻ്റെയും ഏക പുത്രനായ അൽഫോൻസോ, തൻ്റെ അവിഹിത പുത്രന്മാരിൽ ഒരാളോട് രാജാവ് കാണിച്ച അശ്രദ്ധയോട് നീരസപ്പെട്ടു, 1323-ൽ തുറന്ന യുദ്ധത്തിൻ്റെ വക്കിലെത്തിയ എതിരാളികളായ സൈന്യങ്ങളെ അച്ഛനും മകനും ഒരുമിച്ച് കൂട്ടി.
ഈ അവസരത്തിൽ,വിശുദ്ധ എലിസബത്ത് രണ്ട് എതിർ സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വയം പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. ദിനിസും അൽഫോൻസോയും തമ്മിൽ ധാരണയിലെത്താനും പരസ്പരം സമാധാനം സ്ഥാപിക്കാനും നിർബന്ധിച്ചു. തൻ്റെ ജീവിതത്തിൻ്റെ അവസാന വർഷമായ 1336-ൽ, അൽഫോൻസോയുടെ സ്വന്തം മകളോട് മോശമായി പെരുമാറിയതിന് കാസ്റ്റിൽ രാജാവിനെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് തൻ്റെ മകനെ തടയാൻ അവൾ സമാനമായ രീതിയിൽ ഇടപെട്ടു.
1325-ൽ ഡിനിസ് രാജാവിൻ്റെ മരണത്തെത്തുടർന്ന്, എലിസബത്ത് മൂന്നാം ക്രമത്തിൻ്റെ ഫ്രാൻസിസ്കൻ ആയിത്തീരുകയും കുറച്ച് വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് അവൾ സ്ഥാപിച്ച ഒരു കോൺവെൻ്റിൽ താമസിക്കാൻ പോകുകയും ചെയ്തു. 1336-ൽ അന്തരിച്ച എലിസബത്തിനെ 1625-ൽ ഉർബൻ എട്ടാമൻ മാർപാപ്പ വിശുദ്ധയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.