റോമിലെ സാർഡിനിയൻ ആർച്ച്ഡീക്കൻ ആയിരുന്നു വിശുദ്ധ ഹിലാരി മാർപാപ്പ. 461 നവംബർ 17-ന് റോമിലെ ബിഷപ്പായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. വിശുദ്ധ ലിയോ ഒന്നാമൻ (മഹാനായ) മാർപാപ്പയുടെ കീഴിൽ ആർച്ച്ഡീക്കൻ എന്ന നിലയിൽ റോമൻ സിംഹാസനത്തിൻ്റെ അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ അദ്ദേഹം അപാരമായ ശക്തി പ്രകടിപ്പിച്ചു. പോപ്പ് എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹം തൻ്റെ മുൻഗാമിയായ ലിയോയുടെ നയങ്ങൾ തുടർന്നു.
എപ്പിസ്‌കോപ്പൽ അച്ചടക്കത്തിൽ മാർപ്പാപ്പയുടെ നിയന്ത്രണം അദ്ദേഹം തുടർന്നു. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ചില വിജ്ഞാനകോശങ്ങൾ വർദ്ധിച്ച അച്ചടക്കത്തിൻ്റെ താൽപ്പര്യങ്ങളായിരുന്നു. ആർലെസ് ബിഷപ്പ് വർഷം തോറും ഒരു സിനഡ് വിളിച്ചുകൂട്ടേണ്ടതായിരുന്നു, എന്നാൽ പ്രധാനപ്പെട്ട എല്ലാ കാര്യങ്ങളും അപ്പസ്തോലിക സിംഹാസനത്തിന് സമർപ്പിക്കേണ്ടതായിരുന്നു.
ആർച്ച് ബിഷപ്പിൻ്റെ രേഖാമൂലമുള്ള അനുമതിയില്ലാതെ ഒരു ബിഷപ്പിനും തൻ്റെ രൂപത വിട്ടുപോകാൻ കഴിയില്ല. വിൽപനയുടെ കാരണം ഒരു സിനഡ് പരിശോധിക്കുന്നതുവരെ പള്ളിയുടെ സ്വത്ത് വിൽക്കാൻ കഴിയില്ല.
സ്പെയിനിലെ പള്ളികൾക്ക് ഹിലാരി മാർപാപ്പ തീരുമാനങ്ങൾ നൽകി, അത് ചിലപ്പോൾ പേപ്പൽ ഭ്രമണപഥത്തിന് പുറത്ത് പ്രവർത്തിക്കാൻ പ്രവണത കാണിക്കുന്നു. ബാഴ്‌സലോണയിലെ ബിഷപ്പായിരുന്ന നുണ്ടിനാറിയസിൻ്റെ മരണത്തിന് മുമ്പ്, ഐറേനിയസ് തൻ്റെ പിൻഗാമിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടണമെന്ന് അദ്ദേഹം ആഗ്രഹം പ്രകടിപ്പിച്ചു, അദ്ദേഹം തന്നെ ഐറേനിയസിനെ മറ്റൊരു സഭയുടെ ബിഷപ്പാക്കി. ടാറഗോണയിലെ സിനഡ് ഐറേനിയസിൻ്റെ നാമനിർദ്ദേശം സ്ഥിരീകരിച്ചു.
അതിനുശേഷം ബിഷപ്പുമാർ മാർപ്പാപ്പയുടെ അംഗീകാരം തേടി. പുതിയ ബിഷപ്പുമാരുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളും സ്ഥാനാരോഹണങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അംഗീകാരമില്ലാതെ നടന്നതിനാൽ അദ്ദേഹത്തിന് എപ്പിസ്‌കോപ്പൽ അച്ചടക്കം പാലിക്കേണ്ടത് ആവശ്യമായി വന്നു. 465 നവംബർ 19-ന് സാന്താ മരിയ മാഗിയോർ ബസിലിക്കയിൽ നടന്ന റോമൻ സിനഡ് പ്രശ്നം പരിഹരിച്ചു. യഥാർത്ഥ രേഖകൾ നിലനിൽക്കുന്ന ഏറ്റവും പഴയ റോമൻ സിനഡാണിത്.
റോമിൽ, ഭിന്നശേഷിയുള്ള വിഭാഗങ്ങൾക്കുള്ള സഹിഷ്ണുത സംബന്ധിച്ച പുതിയ ചക്രവർത്തിയുടെ 467 ശാസനയെ പ്രതിരോധിക്കാൻ ഹിലാരി മാർപ്പാപ്പ കഠിനമായി പരിശ്രമിച്ചു.
സെൻ്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിലേക്കുള്ള ചക്രവർത്തിയുടെ ഒരു സന്ദർശന വേളയിൽ, റോമിൽ ഭിന്നിപ്പുള്ള അസംബ്ലികൾ അനുവദിക്കില്ലെന്ന് വാഗ്‌ദാനം ചെയ്യുന്നതിനായി, സെൻ്റ് പീറ്ററിൻ്റെ ശവകുടീരത്തിനരികിൽ വച്ച് അദ്ദേഹത്തെ ഉദ്ബോധിപ്പിച്ചുകൊണ്ട്, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പെരുമാറ്റത്തിന് കണക്ക് പറയാൻ മാർപ്പാപ്പ അദ്ദേഹത്തെ പരസ്യമായി വിളിച്ചു.
സെൻ്റ് ഹിലാരി റോമിൽ നിരവധി പള്ളികളും മറ്റ് കെട്ടിടങ്ങളും സ്ഥാപിച്ചു. ലിബർ പൊന്തിഫിക്കലിസിൽ അദ്ദേഹത്തെ പ്രശംസിച്ചു. ലാറ്ററനിലെ ബാപ്റ്റിസ്റ്ററിയിൽ അദ്ദേഹം രണ്ട് ഓറട്ടറികൾ സ്ഥാപിച്ചു. ഒന്ന് സെൻ്റ് ജോൺ ദി ബാപ്റ്റിസ്റ്റിൻ്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം, മറ്റൊന്ന് സെൻ്റ് ജോൺ ദി അപ്പോസ്തലൻ്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം.
ബാപ്റ്റിസ്റ്ററി, കോൺവെൻ്റുകൾ, , ലൈബ്രറികൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിശുദ്ധ ലോറൻസിൻ്റെ ബസിലിക്കയ്ക്ക് സമീപം അദ്ദേഹം വിശുദ്ധ കുരിശിൻ്റെ ഒരു ചാപ്പൽ സ്ഥാപിച്ചു, അതിൽ അദ്ദേഹത്തെ സംസ്കരിച്ചു.
